De renovatie van huurwoningen tot nul-op-de-meter-woningen (NOM) vraagt om een andere relatie tussen bouwer en woningcorporatie dan meestal gebruikelijk is. Vanuit de behoeftes in de praktijk hebben juristen van leden van Aedes en Bouwend Nederland samen met Stroomversnelling daarom een nieuwe Afnameovereenkomst ontwikkeld. Deze overeenkomst biedt bouwers en corporaties een uniform kader om hun verantwoordelijkheden en afspraken bij NOM-renovaties vast te leggen.

Geestelijk vader en moeder

Binnen het netwerk Stroomversnelling hebben grotere corporaties en bouwers al langer ervaring met NOM-renovaties. Daarbij maakten zij gebruik van een door Stroomversnelling ontwikkelde modelovereenkomst. De nieuwe Afnameovereenkomst is hierop gebaseerd. De juristen van Aedes en Bouwend Nederland hebben artikelen verscherpt en verduidelijkt zodat nu ook andere corporaties en bouwers met NOM-renovaties aan de slag kunnen.

Stroomversnelling is geestelijk vader dan wel moeder van de nieuwe Afnameovereenkomst. Serena Scholte, relatiemanager Stroomversnelling: “We hebben gewerkt met wat er al was, de eerdere Afnameovereenkomsten en de ervaringen die wij en onze leden hiermee hebben. Deze input en natuurlijk het werk van juristen van Aedes en Bouwend Nederland waren zeer waardevol voor het nog scherper maken van het document.”

Aardgasvrij

‘De vernieuwde Afnameovereenkomst is op het goede moment klaar’, zegt een tevreden Jur Deckers, bedrijfsjurist bij corporatie Accolade en medeauteur. ‘Door de ontwikkelingen rond het Klimaatakkoord en de plannen voor het aardgasvrij-maken van Nederland zijn NOM-renovaties nu nog belangrijker. Deze overeenkomst is een steuntje in de rug voor middelgrote en kleinere corporaties om hiermee aan de slag te gaan.’

‘Bijzonder is dat deze overeenkomst een gezamenlijk initiatief is van Aedes en Bouwend Nederland, zegt Deckers. ‘Bouwers en corporaties kunnen er op vertrouwen dat dit een door beide partijen gedragen document is. Dat scheelt overleg en dus tijd en geld in de uitvoering.’ Ook Dick van Werven, beleidsmedewerker bij Bouwend Nederland, benadrukt het belang van deze consensus van beide partijen. ‘De NOM-renovatie is een enorme potentiele opgave voor bouwers en corporaties. Daarom is deze overeenkomst een belangrijk instrument.’

Andere verhoudingen

‘Een NOM-renovatie zorgt ervoor dat een woning nog maar heel weinig energie vraagt’, legt Serena Scholte, relatiemanager van Stroomversnelling uit. ‘Dat vraagt om tal van maatregelen, zoals isolatie en het aanbrengen van verschillende warmte-installaties die energie opwekken. De bouwer is niet alleen verantwoordelijk voor deze energieprestatie van de woning, maar ook voor het beheer en onderhoud na de renovatie. En dat betekent een heel andere verhouding tussen bouwer en corporatie.’

De Afnameovereenkomst is bedoeld voor corporaties en bouwers die een vergaande prestatiegarantie met elkaar willen afspreken en de verantwoordelijkheid voor het ontwerp van het product bij de bouwer willen onderbrengen. Dat betekent dat beide partijen zich ervan moeten verzekeren dat ze dit aankunnen, benadrukken Jur Deckers en Dick van Werven.

Verantwoordelijkheid

Ondanks de maatschappelijke urgentie geldt voor NOM-renovaties dus wel “bezint eer ge begint”, zeggen Deckers en Van Werven. De corporatie moet zeker weten dat een complex ervoor geschikt is en de bouwer moet weten dat hij de verantwoordelijkheden kan dragen. ‘Dat gaat niet alleen over de benodigde technische kennis en ervaring voor de renovatie zelf’, zegt Van Werven. ‘De bouwer neemt ook de verantwoordelijkheid op zich om voor een afgesproken periode het beheer en onderhoud uit te voeren. Kan hij daar in financiële en technische zin voor instaan? Die vragen moet de bouwer realistisch berekenen.’

Als je weet waar je het over hebt voordat je aan een NOM-renovatie start, is deze Afnameovereenkomst een bruikbaar en uniform instrument, concluderen de gesprekspartners. ‘Het maken van dit soort afspraken zorgt voor prikkels waardoor de bouw nieuwe producten gaat ontwikkelen’, zegt Serena Scholten. ‘Uiteindelijk moet dat leiden tot een continue stroom aan opdrachten en dat kan zorgen voor lagere prijzen van dit soort renovaties.’

Inhoud Afnameovereenkomst

De Afnameovereenkomst is het hoofddocument en omschrijft de kernafspraken tussen de verhuurder en de bouwer over de uit te voeren renovatie en de daarop volgende periode waarin de bouwer volgens afspraak ook het beheer en onderhoud uitvoert. Het is geen kant-en-klaar contract: vooral over het onderhoud, de bewoning en monitoring van de energieprestatie van de woning moeten de partijen zelf nadere afspraken maken. Naast deze overeenkomst zijn ook de Algemene Inkoopvoorwaarden en de Begrippenlijst vernieuwd.

De leeswijzer, een waardevolle aanvulling

Een aanvulling op de vorige edities (Afnameovereenkomst SV Breed en Huur) is de leeswijzer <link>. De leeswijzer geeft een interessante inzage in waarom en hoe je de Afnameovereenkomst kan gebruiken. “Je gaat als aanbieder en afnemer samen een, vaak geheel nieuw, proces in. Hoe zorg je dan dat vanaf het begin duidelijk is wat de verwachtingen ten opzichte van elkaar zijn? En hoe leg je dit vast? De leeswijzer biedt hier een mooi handvat voor zodat vervolgens de Afnameovereenkomst met vol vertrouwen wordt ingezet,” ligt Serena Scholte toe.

Duidelijkheid en nu door!

De breed gedragen Afnameovereenkomst biedt boven alles duidelijkheid. Serena Scholte: “Er is nu een eenduidige versie, gedragen door dé drie grote spelers in het veld. Hier gaan we mee werken en dit gaan we uitdragen naar onze leden. Nu door naar de volgende, een Afnameovereenkomst voor NOM-nieuwbouw. Uiteraard in samenwerking met Aedes en Bouwend Nederland!”

Delen en verbeteren

Stroomversnelling roept iedereen die de Afnameovereenkomst gaat gebruiken op zijn of haar ervaringen te delen. Serena: “Daarom vragen wij naar gegevens als het document op energielinq.nl wordt gedownload. Zo kunnen we een uitnodiging sturen om in het najaar aan te schuiven aan de ervaringstafel. Deze waardevolle input wordt gebruikt om waar nodig het document verder aan te scherpen. Ik zou zeggen, doe er je voordeel mee!”

Klik hier om de Afnameovereenkomst te downloaden